مقدمه: سرطان یک بیماری پیچیده با تغییرات ژنتیکی می­ باشد. از جمله روش‌های متعددی که برای بهبود و پیشگیری این بیماری بکار می­رود شیمی درمانی است که با توجه به مقاومت دارویی، اثرات جانبی داروهای سنتزی و اثبات پتانسیل دارویی بالای گیاهان، هدف از این مطالعه بررسی اثرات سمیت دو گیاه پیاز تابستانه لرستانی و پیاز یزدی از دسته لیلیاسه و مقایسه اثرات آنها در برابر دو سلول سرطانی انسان از رده سلول خون K562 و گردنه رحم HeLa می ­باشد.

مواد و روش ­ها: در یک مطالعه تجربی پس از تهیه عصاره متانولی دو گیاه پیاز تابستانه لرستانی و پیاز یزدی، اثر سمیت هر کدام بر روی رشد سلول­ های سرطانی انسان از نوع خونی K562 و گردنه رحم HeLa در مقایسه با داروی استاندارد سیکلوفسفامید در طی زمان­ های 24، 48 و 72 ساعت با غلظت از 25/31 تا 250 میکروگرم بر میلی­لیتر با استفاده از آزمون MTT مورد بررسی قرار گرفت.

یافته ­ها: نتایج بیولوژیکی بدست آمده در محیط آزمایشگاهی حاکی از آن است که سمیت عصاره ­های متانولی گیاهان مطالعه شده در این تحقیق وابسته به دوز می ­باشد و افزایش غلظت موجب کاهش معنی­دار سلول­ های سرطانی می­ شود. بر اساس داده ­های بدست آمده بیشترین سمیت 48 ساعت پس از افزایش عصاره این گیاهان اتفاق می­ افتد. همچنین آزمون MTT نشان داد که عصاره متانولی پیاز تابستانه لرستانی اثر سمیت بیشتری در مقایسه با پیاز یزدی بر علیه سلول HeLa داشت. درصورتی‌که بر اساس این آزمون حساسیت سلول K562 به عصاره پیاز یزدی بیشتر از عصاره پیاز تابستانه بود (01/0P<). علاوه­براین، عصاره گیاهان سمیت بیشتری در مقابل سلول‌های مطالعه شده از داروی سیکلوفسفامید نشان داد.

بحث و نتیجه­ گیری: با توجه به نتایج بدست آمده عصاره متانولی پیاز یزدی و پیاز تابستانه لرستانی در غلظت ­های به‌کار رفته دارای اثرات سمیت بر روی سلول­ های K562 و HeLa می­ باشد. لذا می­توان جهت مطالعات بیشتر در محیط بدن موجود زنده از عصاره این گیاهان استفاده نمود.