مقدمه: یکی از موضوعات علم روانشناسی زبان، بررسی خطاهای گفتار است. خطاهای گفتار یا لغزش زبان امری طبیعی است که برای هر فردی اتفاق می­ افتد. پژوهش حاضر از آن جهت اهمیت دارد که پرستاری شغل حساس و مهمی است و خطاهای گفتاری ممکن است باعث اشتباه در درمان بیماران شود، ولی متأسفانه تاکنون تحقیقی در این زمینه انجام نشده است. این پژوهش به منظور بررسی تأثیر سه عامل شخصیت، استرس، خستگی و کم‌خوابی در ایجاد خطاهای گفتاری در پرستاران انجام شده است.

مواد و روش ­ها: پژوهش حاضر از نوع توصیفی- تحلیلی می­ باشد. روش گردآوری داده ­ها به‌صورت میدانی بوده، نمونه­ های تحقیق را پرستاران شاغل در بیمارستان‌های شهر ایلام تشکیل داده‌اند. ابزار گردآوری داده­ ها پرسشنامه بوده و داده ­ها با استفاده از پرسشنامه ­های اطلاعات جعمعیت شناختی، شخصیت چند جنبه‌ای مینه­سوتا، پرسشنامه ویژگی‌های شخصیتی نئو و پرسشنامه­ های استرس شغلی جمع‌آوری شدند و برای تحلیل شاخص­ های آمار توصیفی و استنباطی داده­ها از نرم­افزار 20SPSS  استفاده شد.

یافته­ ها: 30 نفر (60%) از پرستاران شرکت‌کننده در پژوهش زن و 19 نفر (38%) مرد بودند. یافته ­ها نشان داد که هر سه عامل نوع شخصیت، استرس و خستگی تأثیر مثبت و معناداری بر روی خطاهای گفتاری پرستاران دارند. از میان سه عامل مورد بررسی، عامل خستگی و کم‌خوابی بیشترین تأثیر را داشته است.

بحث و نتیجه ­گیری: نتایج نشان داد که بین نوع شخصیت، استرس، خستگی و خطاهای گفتار ارتباط معناداری وجود دارد و توجه به عوامل ایجاد خطاهای گفتاری در پرستاران و تلاش برای کاهش و بهبود این عوامل ضروری است. لذا بایستی تلاش شود که با کاهش میزان خستگی و استرس پرستاران از طریق کاهش ساعات کاری و کنترل عوامل استرس­زا از شیوع این اختلالات و تأثیر منفی آن بر روند درمان جلوگیری به عمل آید.