مقدمه: آفلاتوکسین M1 فرم هیدروکسیله آفلاتوکسین B1 سمی است از قارچ آسپرژیلوس فلاووس که از طریق علوفه و نان کپک زده آلوده به این قارچ وارد بدن گاو یا سایر حیوانات علفخوار می شود و سپس در شیر ترشح می شود و دارای قدرت کارسینوژنیک قوی در کبد و کلیه می باشد. شیر که از پر مصرف ترین مواد غذایی در انسانها می باشد در معرض آلودگی زیادی به آن قرار دارد.

مواد و روش‌ها: 42 نمونه از شیرهای محلی مراکز جمع آوری شیر و 40 نمونه از شیرهای پاستوریزه توزیع شده در شهرستان خرم آباد در سال 1384 در دو فصل تابستان و زمستان، از نظر سم آفلاتوکسین M1 ( AFM1 ) با روش HPLC و ستونهای ایمنوافینیتی بررسی شدند.

یافته‌ها: 5 درصد نمونه های محلی در فصل تابستان با محدوده سمی ng/ml 046/0 – 017/0 و تمام نمونه های محلی فصل زمستان (100 درصد) با محدوده ng/ml 041/0-003/0 آلودگی به سم AFM1 را نشان دادند. همچنین در نمونه های پاستوریزه، در تابستان، 55 درصد با محدوده سمی ng/ml 533/0-017/0 و تمام نمونه های زمستان با محدوده
ng/ml 054/0-005/0 آلودگی به سم AFM1 را نشان دادند. ازتمام نمونه ها در 2 فصل فقط یک نمونه با غلظت ng/ml 533/0 از پاستوریزه ها ی تابستان بیشتر از حد مجاز بود و بقیه نمونه ها کمتر از این حد را نشان دادند. میانگین آلودگی در نمونه های پاستوریزه و محلی در دو فصل تفاوت معنی دار نداشتند.

بحث و نتیجه‌گیری: در نهایت نتایج حاصل از این پژوهش وجود آلودگی به سم AFM1 را در شیرهای پاستوریزه و محلی شهرستان خرم آباد را مطرح می کند هر چند که لزوم بررسی بیشترتوصیه می شود