توران شهرکی، منصور شهرکی، غلامرضا سلیمانی، امید اسلامی،
دوره ۲۰، شماره ۳ - ( ۷-۱۳۹۷ )
چکیده
مقدمه: دل درد مزمن یکی از علائم شایع در دوره کودکی میباشد. هدف از انجام این مطالعه تعیین فراوانی هلیکوباکترپیلوری و ژیاردیا در کودکان با دل درد مزمن و بررسی برخی از فاکتورهای خطر در هر دو عفونت بود.
مواد و روش ها : در یک مطالعه مورد-شاهدی ۵۰ کودک علامت دار و ۵۰ کودک سالم در مرکز تخصصی کودکان در زاهدان، ایران در طی سالهای ۱۳۹۵-۱۳۹۴ مورد بررسی قرار گرفتند. همه کودکان بیمار علائم گوارشی داشته و تحت آندوسکوپی فوقانی دستگاه گوارش قرار گرفتند. کودکان در هر دو گروه از نظر تعیین آنتی ژن مدفوعی هلیکوباکتر و حضور ژیاردیا در نمونه میکروسکوپی مورد آزمایش قرار گرفتند. فاکتورهای خطر در هر دو گروه با استفاده از پرسشنامه ثبت شد.
یافته ها : ۱۰۰ کودک در محدوده سنی ۷/۳ ± ۲/۶ (۵۸ مورد دختر) در مطالعه وارد شدند. آنتی ژن مدفوعی هلیکوباکتر در ۳۲ (۶۴%) گروه بیمار و ۱۰ (۲۰%) گروه کنترل مثبت بود که اختلاف قابل ملاحظه ای را نشان داد. هم چنین کلونیزاسیون معده با عفونت هلیکوباکترپیلوری در ۴۶ مورد (۹۲%) مثبت بود. ژیاردیا در ۱۲ % و ۶ % گروه بیمار و کنترل بترتیب مثبت بود. همراهی عفونت هلیکوباکتر و ژیاردیا در ۸% بیماران و ۲% گروه یافت شد که از نظر آماری اختلاف قابل توجهی را نشان داد. تفاوتی بین گروهها از نظر عوامل خطر بجز استفاده از رختخواب مشترک در قیاس با گروه کنترل مشاهده نگردید.
بحث و نتیجه گیری : همراهی عفونت هلیکوباکترپیلوری و ژیاردیا در کودکان با دل درد مزمن در مقایسه با کنترل بیشتر است. توجه بیشتر به مسائل بهداشتی در منطقه پیشنهاد می شود.
فرزانه سادات مینو،
دوره ۲۰، شماره ۴ - ( ۱۰-۱۳۹۷ )
چکیده
مقدمه: ویزیت منظم بیماران پیوند کلیه به منظور تشخیص زودرس و کنترل سریع عوارض می باشد. خانم ۴۲ ساله که چهار ماه قبل پیوند کلیه شده و با توجه به آزمایش اخیر که کراتینین ۵/۳ میلی گرم در دسی لیتر داشته در این مرکز بستری شده بود. در ابتدا تحت درمان عفونت ادراری قرار گرفت و کراتینین شروع به کاهش کرد . سپس بعلت BK مثبت دوز ایمونوساپرسیو در وی کم شد ولی متعاقب این کار مجدداً کراتینین زیاد شد و در بیوپسی رد حاد سلولار گزارش شد. لذا پالس متیل پردنیزولون گرفت و نهایتاً با کراتینین نرمال مرخص شد.
مهشید مهدیزاده، هدی کوهستانی دهقی، ماریا توکلی اردکانی، الهام روشندل، مسعود سلیمانی،
دوره ۲۳، شماره ۰ - ( ۸-۱۴۰۰ )
چکیده
| مقدمه: گرچه پیوند سلول های بنیادی خونساز (HSCT/Hematopoietic stem cell transplantation) یک راهکار بوالقوه در درمان بسیاری از بدخیمی های خونی و اختلالات ایمنی می باشد، اما واکنش پیوند علیه میزبان (GVHD/Graft versus host disease) آن را با چالش های فراوانی مواجه کرده است. واکنش مزمن پیوند علیه میزبان ( cGVHD / Chronic graft versus host disease) یکی از دلایل عمده مرگ و میر در بیماران نجات یافته از فرم حاد (aGVHD/acute Graft versus host disease) این واکنش می باشد به طوریکه تا ۷۰ درصد از بیماران تحت پیوند ممکن است این واکنش مزمن را تجربه کنند. مطالعات مختلفی نقش اساسی سلول های B را در بروز cGVHD به اثبات رسانده اند. این سلول ها با استفاده از مکانیسم های مختلفی نظیر تولید آلو آنتی بادی در فعال کردن کمپلمان، فرایند کشندگی سلولی با واسطه آنتی بادی (ADCC/Antibody dependent cell cytotoxicity ) و عرضه متقاطع کمپلکس های ایمنی نقش دارند و با عرضه آنتی ژن در آماده سازی (Priming) سلول های TCD۴+ و TCD۸+ دخیل می باشند. همچنین سلول های B می توانند از طریق حذف یا کم کردن سلول های B تنظیمی (Regulatory B cells) باعث از دست رفتن تحمل محیطی سلولهای T و در نهایت تنظیم ایمنی شوند، بنابراین توجه ویژه و هدف قرار دادن سلول های B برای تمامی پیوند های آلوژنیک امری ضروری است. |
لیلا نورآذز امامچای، مهشید مهدیزاده، بهروز فرهادی حسین آبادی، سایه پرخیده، عباس حاجی فتحعلی،
دوره ۲۳، شماره ۰ - ( ۸-۱۴۰۰ )
چکیده
| مقدمه: در بین انواع بدخیمی های خونی، لوسمی میلوبلاستیک حاد (AML) یکی از شایعترین ها بوده و آمار مرگ و میری بالایی در دنیا دارد. از ریسک فاکتورهای متعددی که برای ابتلا به این بیماری پیشنهاد شده است میتوان به ناهنجاری سایتوژنتیک اشاره کرد. با پیشرفت در تولید و استفاده از داروهای مختلف برای درمان AML، سلولهای لوسمیک با استفاده از مکانیسم های مختلف در برابر اثرات سایتوتوکسیک این داروها مقاومت کرده و باعث بقا سرطان و شکست پروسه درمان میشوند. از طرف دیگر پیش بینی میزان پاسخ به درمان (prognosis) و عود بیماری (relapse) وابسته به مقاومت سلولهای لوسمیک به داروها و انتخاب نوع فرایند درمانی است. هدف ما در این مطالعه مروری، بررسی متداول ترین راه های شکست در فرایند درمان AML است که با دانستن این عوامل، داروهای موثرتری تولید شده و شیوه های نوینی در درمان AML به کار گرفته میشود. |
|
صمد نظرپور، روشنک اکبری، آرش امین، زهرا رحیمی، امین آدینه وند، صمد دارابیان،
دوره ۲۳، شماره ۰ - ( ۸-۱۴۰۰ )
چکیده
مقدمه : فشارخون ریوی بالا یک بیماری پیشرونده و تهدید کننده حیات میباشد که بر شریان های ریه و سمت راست قلب انسان اثر می گذارد. این مطالعه با هدف بررسی فراوانی نسبی فشار خون بالای ریوی در بیماران مراجعه کننده به واحد اکوکاردیوگرافی بیمارستان شهید رحیمی شهرستان خرم آباد میباشد.
مواد و روشها : در این مطالعه توصیفی- تحلیلی ۶۰۰ اکوکاردیوگرافی انجام شده در واحد اکوکاردیوگرافی بیمارستان شهید رحیمی شهرستان خرم آباد در سال ۱۳۹۹ مورد مطالعه قرار گرفتند و اطلاعاتی از قبیل ویژگی های دموگرافیک و بالینی استخراج شد ; اطلاعات با استفاده از نرم افزار۲۲ SPSS جمع آوری شد و مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفت.
یافته ها : از مجموع ۶۰۰ بیماری که تحت اکوکاردیوگرافی قرار گرفتند ۸۷ نفر (۵/۱۴%) مبتلا به فشار خون بالای ریوی بودند. از مجموع ۸۷ بیمار با فشار خون بالا ریوی ۷۱% (۶۲ بیمار ) بالای ۵۵ سال سن داشتند. همچنین از میان این افراد ۵۱% (۴۵ نفر) خانم بودند. حدود۵۶% (۴۹ بیمار) مبتلا به نارسایی قلبی با کسر خروجی کاهش یافته و بیماری های دریچه بودند. از بین متغییرهای دموگرافیک هم بین سن و فشارخون بالای ریوی ارتباط معنادار مشاهده شد .
بحث و نتیجه گیری: با توجه به اینکه این بیماری در افراد دچار نارسایی قلبی همچنین افراد مسن تر بیشتر دیده می شود لذا باید اقدامات تشخیصی و درمانی نسبت به این افراد با حساسیت بیشتری عمل کنند.
افسانه بدری زاده، حسن رضایی جمالویی، مصطفی خانزاده، سعید فروغی، ماندانا ساکی،
دوره ۲۳، شماره ۲ - ( ۳-۱۴۰۰ )
چکیده
| مقدمه: یکی از چالش های بهداشت عمومی در سراسر جهان دیابت است و پایبندی به درمان در آن بسیار مهم است. تبعیت از درمان می تواند به کاهش عوارض ناشی از بیماری کمک کند. لذا این مطالعه با هدف بررسی وضعیت تبعیت از درمان در بین بیماران دیابت نوع ۲ در شهر خرم آباد انجام شد. |
| مواد و روش ها: در این مطالعه مقطعی ۳۹۲ نفر از زنان و مردان مبتلا به دیابت نوع ۲ مراجعه کننده به مراکز جامع سلامت شهر خرم آباد بین اردیبهشت تا مرداد ۱۳۹۹ مورد بررسی قرار گرفتند. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه جمعیت شناختی (دموگرافیک) و پرسشنامه نسخه فارسی تبعیت از درمان موریسکی Morisky Medication Adherence Scale (MMAS-۸) استفاده شد. برای تحلیل داده ها از نسخه Version ۲۲ SPSS و آنالیزهای توصیفی استفاده شد. سطح معنی داری در مطالعه حاضر کمتر از ۰۵/۰ بود. از آزمون های توصیفی، کای اسکوئر، تست دقیق فیشر، و تی تست مستقل، استفاده شد. |
| یافته ها: میانگین سنی شرکت کنندگان در مطالعه ۹۱/۱۰±۰۳/۵۶ بود. ۹/۶۸ % (۲۷۰ نفر) زن و ۱/۳۱ %(۱۲۲ نفر) مرد بودند. بر اساس نمره کسب شده از پرسشنامه موریسکی در مجموع ۲۱۹ نفر ( ۹/۵۵%) از افراد تبعیت از درمان مطلوب و ۱۷۳ نفر ( ۱/۴۴%) تبعیت از درمان نامطلوب داشتند. ارتباط معناداری بین تبعیت از درمان بیماران با متغیرهای جنس، وضعیت تاهل، وضعیت تحصیلات و درآمد ماهیانه آنها مشاهده شد. در خصوص متغیرهای سن و وضعیت اشتغال با تبعیت از درمان ارتباط آماری معناداری مشاهده نشد. |
| بحث و نتیجه گیری: یافته های این مطالعه نشان داد که تبعیت از درمان در بین بیماران دیابت نوع ۲ در خرم آباد در سطح خوبی می باشد. سیاست گذاران سلامت باید تلاش کنند تا با دسترسی آسان به خدمات و کاهش هزینه ها، شرایطی فراهم شود تا همه بیماران از روند درمانی خود تبعیت کنند. |
|
صمد دارابیان، فریده ملکشاهی، سارا بهرامی،
دوره ۲۳، شماره ۳ - ( ۵-۱۴۰۰ )
چکیده
| مقدمه: بیماری دیابت (۲) بیماری مزمن و ناتوان کننده ای می باشد که عوامل متعددی در بروز آن موثر است از همین رو تلاش در جهت شناسایی این عوامل و تعدیل آن ها امری قابل تأمل می باشد. در این راستا مطالعه حاضر با هدف تعیین رابطه گروههای خونی ABOو Rh با بیماری دیابت ملیتوس تیپ ۲ انجام گرفت. |
| مواد و روش ها: این مطالعه یک مطالعه موردی –شاهدی است که در شهرستان خرم آباد بر روی ۶۲۰ نفر فرد دیابتی و غیردیابتی که به صورت تصادفی انتخاب شده اند انجام گرفت. اطلاعات مطالعه که شامل متغیرهای دموگرافیک و نوع گروه خونی و Rh بود از طریق پرونده های ثبت شده در مراکز بهداشتی استخراج گردید. برای جمع آوری داده ها از نرم افزار ۲۳ SPSS استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از جداول فراوانی آزمون های کای دو، تی تست و رگرسیون لجستیک استفاده شد. |
| یافته ها: میانگین سنی کل افراد مورد مطالعه ۴/۱۲± ۲۵/۴۹ بود. ۲/۵۹% از این افراد مونث بودند. در این مطالعه از نظر سن و جنسیت تفاوت معناداری بین دو گروه مشاهده نگردید. در متغیرهای سابقه دیابت در خانواده، نمایه توده بدنی و فشار خون بالا، اختلاف معناداری بین افراد دیابتی و غیردیابتی مشاهد شد. از نظر گروه های خونی و Rh تفاوتی از نظر نوع Rh بین دو گروه مشاهده نشد اما در مورد گروه های خونی، گروه خونی A در مقایسه با گروه شاهد درصد بالاتری را به خود اختصاص داد. در حالی که تفاوت آشکاری بین سایر گروه های خونی در دو گروه مورد و شاهد دیده نشد. |
| بحث و نتیجه گیری: بر اساس نتایج ما با توجه به اینکه افراد با گروه خونی A، نمایه توده بدنی بالا، فشار خون بالا و دارای سابقه دیابت در خانواده در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به این بیماری می باشند. اقدامات لازم در جهت پیشگیری از ابتلا به بیماری برای افراد در معرض خطر باید صورت گیرد تا باعث کاهش شیوع این بیماری در جامعه باشیم. |
رضا میرفخرائی، بنت الهدی کوهستانی دهقی، مهشید مهدیزاده، محمد حسین کاظمی، الهام روشندل،
دوره ۲۳، شماره ۵ - ( ۱۱-۱۴۰۰ )
چکیده
| مقدمه: با وجود پیشرفت های اخیر در زمینه پیوند سلولهای بنیادی خونساز، بروز بیماری پیوند علیه میزبان (GVHD) همچنان به عنوان یکی از پرچالش‌ترین عوارض پس از پیوند مطرح می باشد که با مرگ و میر قابل توجهی همراه است. راهکارهای مختلفی نظیر شیمی درمانی، تخلیه لنفوسیت های T، آنتی بادی های مونوکلونال، کورتیکواستروئیدها و سایر داروهای سرکوبگر ایمنی به منظور کاهش بروز بیماری پیوند علیه میزبان استفاده می شوند که عموماً موجب افزایش احتمال عود سرطان و بروز عفونت های مختلف در بیماران می شوند. مطالعات اخیر، ویروس درمانی با ویروس های انکولیتیک را به عنوان راهکاری امیدبخش در زمینه جلوگیری از بروز بیماری پیوند علیه میزبان و تقویت اثرات واکنش پیوند علیه تومور معرفی کرده اند. ویروس های انکولیتیک ویروس های غیر بیماری زایی هستند که قادر به لیز انتخابی سلول های سرطانی می باشند. این دسته از ویروس ها قادر به تفکیک اختصاصی میان لنفوسیت‌های T آلوژن و سلول های بنیادی خونساز بوده و سبب ایجاد اختلال در عملکرد سلولهای T آلوژن می شوند. در این مقاله مروری، مکانیسم های ویروس درمانی با ویروس های انکولیتیک در کاهش بروز بیماری پیوند علیه میزبان شرح داده شده است. |
آزیتا ظفر محتشمی، غلامرضا لشکرآرا، یداله اعتمادی،
دوره ۲۴، شماره ۲ - ( ۴-۱۴۰۱ )
چکیده
مقدمه: سرطان دومین علت مرگ در جهان است و بیش از نیمی از موارد آن در کشورهای در حال توسعه روی می دهد. برای پیشگیری و کنترل سرطان، تعیین بار سرطان و تغییرات آن به تفکیک عوامل مختلف مانند سن و جنس ضروری است. لازم است نظام ثبت سرطان بطور گسترده ای برقرار و با جدیت نظارت گردد. اطلاعات حاصل از ثبت سرطان لرستان برای مقاصد درمانی، پژوهشی و آموزشی مورد استفاده قرار خواهد گرفت.
مواد و روش ها: ساکنین سال های ۱۳۹۳ تا ۱۳۹۶ استان لرستان به عنوان جامعه هدف و موارد ثبت شده سرطان مراکز پاتولوژی، مدارک پزشکی، مراکز تصویربرداری و ثبت مرگ به عنوان موارد بروز مطالعه شدند. میزان های بروز خام و استاندارد سنی با استفاده از جمعیت استاندارد سازمان جهانی بهداشت محاسبه شد. از نتایج سرشماری جمعیتی سال های ۱۳۹۰ و ۱۳۹۵ برای محاسبات استفاده گردید. نرم افزار SPSS v. ۲۶و سطح معنی داری ۰۵/۰ برای آنالیز بکار گرفته شد.
یافته ها: در این مطالعه بروز سرطان در لرستان در مردان (۳۷/۱۰۳ در صد هزار) بیشتر از زنان (۳۰/۸۳) مشاهده شد. شایعترین سرطان های ثبت شده در لرستان در طی دوره مطالعه معده، پستان و پوست بودند. در دوره زمانی مورد مطالعه، بیشترین میانه سنی (به سال) بروز مربوط به سرطان های پروستات (۷۴)، مری (۶۹) و معده(۶۶)، و کمترین مربوط به سرطان های مغز (۴۵)، تیروئید (۴۳) و پستان (۴۸) بود.
بحث و نتیجه گیری: بروز سرطان کولورکتال و ریه در استان لرستان در حال افزایش است که نیاز به بررسی دارد. ضروری است برنامه ثبت سرطان بازنگری گردد تا سهم منابع جمع آوری داده ها منطقی و در حد انتظار گردد. میزان بروز برخی سرطان ها در شهرستان بروجرد بیشتر از کل استان است که نیاز به مطالعات اتیولوژیک دارد. |
افشین مقدسی،
دوره ۲۴، شماره ۳ - ( ۱۰-۱۴۰۱ )
چکیده
مقدمه: بیماری مالتیپل اسکلروزیس (MS)، یک الگوی نامتقارن را در قدرت عضلات دو طرف بدن ایجاد میکند. تا کنون، اطلاعاتی در خصوص میزان نامتقارنی در قدرت عضلات زانو در بین زنان ایرانی مبتلا به MS وجود ندارد. هدف از این مطالعه بررسی میزان نامتقارنی دوجانبه در قدرت ایزومتریک عضلات فلکسور و اکستنسور زانو در زنان ایرانی مبتلا به MS بود.
مواد و روش ها: این مطالعه از نوع علی – مقایسهای است. از بین ۹۳ بیمار مبتلا به MS تعداد ۲۷ زن در دامنه سنی ۲۰ تا ۵۰ سال و با نمره مقیاس ناتوانی گسترش یافته (EDSS) کمتر از ۴ به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. انقباض ایزومتریک اختیاری حداکثر (MVIC) عضلات فلکسور و اکستنسور زانو در دو زاویه ۲۰ و ۷۰ درجه با استفاده از دستگاه دینامومتر ایزوکنتیک اندازه‌گیری شد. نمره نامتقارنی در قدرت عضلانی نیز بر حسب درصد نسبت بین اوج گشتاور قدرت ایزومتریک عضلات پای ضعیف بر پای قوی محاسبه شد. دادهها با استفاده از آزمون تی همبسته در سطح اطمینان ۹۵% تجزیه و تحیل شد.
یافته ها: نتایج نشان داد که تفاوت معناداری در MVIC عضلات اکستنسور و فلکسور زانوی پای قوی نسبت به پای ضعیف در زاویه ۲۰ درجه و ۷۰ درجه در نمونههای آماری مطالعه حاضر مشاهده شد (۰۰۱/۰=P). همچنین در رابطه با نامتقارنی در قدرت، نتایج بیانگر آن بود که بیشترین درصد میزان نامتقارنی دوجانبه بین پای قوی و ضعیف، در قدرت عضلات اکستنسور زانو و در زاویه ۲۰ درجه با ۲/۳۱ درصد و کمترین درصد میزان نامتقارنی دوجانبه مربوط به عضلات فلکسور زانو در زاویه ۷۰ درجه با ۱/۱۶ درصد مشاهده شد.
بحث و نتیجه گیری: نتایج این مطالعه نشان داد که میزان نامتقارنی دوجانبه در قدرت عضلات فلکسور و اکستنسور زانوی پای قوی و ضعیف در بین زنان ایرانی مبتلا به MS با EDSS کمتر از ۴، حدود ۱۶ تا ۳۱ درصد میباشد. |
میثم بهزادی فر، سعید شهابی، احد بختیاری، صمد آذری، سید جعفر احسان زاده، مسعود بهزادی فر،
دوره ۲۴، شماره ۳ - ( ۱۰-۱۴۰۱ )
چکیده
| مقدمه: مراقبت های اولیه سلامت ( Primary health care (PHC) ) می تواند بهترین روش تامین و ارائه مراقبت های بهداشتی برای همه افراد بوده و کارآمدترین و موثرترین راه برای دستیابی و ارتقاء سطح سلامت در هر جامعه ای باشد. عدم توجه به PHC و خدمات بهداشتی بی کیفیت می تواند سبب از افزایش بیماری های مختلف و مرگ و میر در هر جامعه ای شده و باعث خسارت های اقتصادی زیادی برای هر کشوری گردد. به صورت جدی PHC در ایران بعد از انقلاب مورد توجه جدی قرار گرفت. شبکه مراقبت های بهداشتی در سراسر کشور ایجاد گردید. با توسعه PHC در جمهوری اسلامی ایران، علل مرگ و میر کمتر شده و فوت ناشی از بیماری های واگیردار و مشکلات بارداری و زایمان در ایران کاهش یافته است. با وجود دستاوردهای گسترده ناشی از وجود PHC در ایران، اما در سال های اخیر توجه کافی به بازسازی و تقدیت آن نشده است. نبود منابع مالی کافی، عدم اجرای پزشک خانواده در شهرها و اشکالات اجرایی در پزشک خانواده، کمبود نیروی انسانی، عدم توجه به آموزش دانشجویان در بخش بهداشت و نداشتن علاقه آنها به یادگیری فعالیت های این حوزه، مشکلات ساختاری و اداری برخی چالش های موجود می باشد. سیاست گذاران در ایران برای ارتقاء شاخص های سلامت، کاهش ورودی بیماران به بیمارستان ها، و استفاده مناسب تر منابع محدود مالی نیازمند سرمایه گذاری بیشتر در PHC هستند و با توجه به زیرساخت های خوبی که در این بخش وجود دارد، به نظر می رسد توجه بیشتر به تقویت این شبکه می تواند نقش مهمی در کاهش هزینه های خانوارها داشته و جایگاه پزشک خانواده و کارکردهای آن نیز به درستی در جامعه اجرا گردد. |
سارا فرج پور خزاعی، جواد وکیلی، وحید ساری صراف،
دوره ۲۵، شماره ۱ - ( ۳-۱۴۰۲ )
چکیده
مقدمه: اختلال در عملکرد میتوکندری با بیماریهایی مانند چاقی، سرطان و دیابت نوع دو مرتبط است. تمرینات ورزشی در بهبود آسیب میتوکندریایی و استرس اکسیداتیو نقش دارد. لذا، هدف این مطالعه بررسی تأثیر هشت هفته تمرین تناوبی با شدت بالا روی برخی شاخص های میتوفاژی بافت کبدی شامل: BNIP۳ و NIXرتهای دیابتی نوع دو می باشد.
مواد و روش ها: ۳۰ سر رت نر ویستار سه ماهه با دامنه وزنی (۳۰۰-۲۲۵ گرم) به طور تصادفی در سه گروه ۱۰ سری شامل: کنترل سالم (C)، کنترل دیابتی (D) و دیابتی + تمرین (D+T) تقسیم شدند. پروتکل تمرینی شامل دویدن با شدت ۹۰-۸۵% سرعت بیشینه در ۶ الی ۱۲ وهلۀ دو دقیقهای؛ ۵ روز در هفته به مدت هشت هفته بود. برای تعیین تغییرات بیان پروتئین های BNIP۳و NIX در بافت کبد رتها از روش وسترن بلات استفاده شد. از تحلیل واریانس یکطرفه و آزمون تعقیبی بونفرونی برای تحلیل داده ها استفاده گردید.
یافته ها: دیابت موجب افزایش غیر معنی دار پروتئینهای (۱۶۶/۰ =P) BNIP۳ و (۱۴۰/۰ =P) NIX گردید. تغییرات NIX در گروه دیابتی تمرین کرده در حدود ۵۷ درصد کمتر از گروه کنترل دیابتی و در مقایسه با آن معنی دار بود (۰۳۳/۰=P). در حالیکه BNIP۳ با وجود کاهش ۳۷ درصدی، تغییر معنی داری نداشت (۲۴۷/۰ =P).
بحث و نتیجه گیری: هشت هفته تمرین تناوبی شدید باعث کاهش قابل توجه در بیان برخی پروتئینهای دخیل در میتوفاژی در گروه تمرینی شده است. با اینحال، اظهار نظر قطعی در رابطه با این شاخص‌ها و نحوۀ تأثیرپذیری آنها از شرایط مختلف منوط به انجام تحقیقات بیشتری میباشد. |
امیرپاشا طبائیان، میثم بهزادی فر، عزیز رضاپور، صمد آذری، مسعود بهزادی فر،
دوره ۲۵، شماره ۱ - ( ۳-۱۴۰۲ )
چکیده
مقدمه: کبدچرب غیرالکلی در افراد جوان و نوجوان ممکن است به عوارض جدی و تاثیرات منفی بر سلامت جسمانی و روانی آنها منجر شود. هدف این مطالعه مروری بررسی میزان شیوع کبدچرب غیرالکلی در افراد ۶ تا ۱۸ ساله بود.
مواد و روش ها: این مطالعه به روش مرور سیستماتیک و متآنالیز انجام شد. پایگاههای بین المللی Pubmed ، Scopus ، Emabase و Web of Sciences و پایگاههای ایرانی MagIran و SID از ژانویه ۲۰۰۰ تا ژانویه ۲۰۲۳ جستجو گردید. برای ارزیابی کیفیت مطالعات انتخاب شده از چک لیست Newcastle-Ottawa Scale (NOS) استفاده گردید. برای تخمین شیوع کلی از مدل تصادفی و معیار DerSimonian و Laird و با فاصله اطمینان ۹۵% استفاده شد. برای ارزیابی هتروژنیتی مطالعات از آزمون Q-Cochrane و شاخص I۲ و برای اطمینان از ثبات نتایج از تحلیل حساسیت استفاده گردید. از نرم افزار Stata نسخه ۱۲ برای تحلیل داده استفاده شد.
یافته ها: پس از جستجوی منابع الکترونیکی و بر اساس معیارها ۹ مطالعه برای تحلیل نهایی انتخاب شد. بر اساس امتیاز کسب شده، ۷ مطالعه دارای کیفیت خوب و ۲ مطالعه دارای متوسط متوسط بودند. بر اساس مدل تصادفی، شیوع کلی کبدچربی غیرالکلی در افراد ۶ تا ۱۸ ساله ایرانی ۳۵% با فاصله اطمینان ۹۵% (۴۶% - ۲۴% ) مشاهده شد.
بحث و نتیجه گیری: یافته های مطالعه ما نشان داد که شیوع کبدچرب غیرالکلی در ایران در بین افراد ۶ تا ۱۸ ساله بالاست. سیاست گذاران و برنامه ریزان در نظام سلامت ایران باید برنامه های آموزشی را جهت پیشگیری و تشخیص این بیماری را اجرا نمایند. |
سعید دارایی، شیرین حسنوند، فاطمه گودرزی،
دوره ۲۵، شماره ۲ - ( ۵-۱۴۰۲ )
چکیده
مقدمه: وضعیت ناپایدار بیماران تراکئوستومی و کمبود منابع حمایتی حین ترخیص به عنوان بزرگترین چالش بویژه برای مراقبین خانگی و غیرحرفهای آنان مطرح میباشد. مطالعه حاضر، با هدف تبیین عوامل موثر بر مراقبت از بیمار تراکئوستومی در منزل توسط مراقبین خانگی انجام شده است.
مواد و روش ها: این پژوهش کیفی با روش تحلیل محتوا در بازه زمانی شهریور ۱۳۹۷ تا دی ماه ۱۳۹۸ با کمک مصاحبه با ۹ مراقب خانگی و ۱ مراقب حرفه ای در استان لرستان بدست آمد. جمع‌آوری دادهها با کمک مصاحبه‌های عمیق نیمه ساختار یافته انجام و تا رسیدن به اشباع دادهها ادامه یافت. تحلیل هم‌زمان با جمع‌آوری دادهها با رویکرد ۵ مرحله‌ای گرنهایم و لاندمن (۲۰۰۴) انجام شد.
یافته ها: نتایج منجر به استخراج دو درونمایه عوامل بازدارنده و تسهیلکننده مراقبت، ۷ طبقه و ۲۱ زیر طبقه شد. طبقات مربوط به درونمایه (عوامل بازدارنده) چالش‌های مراقبت از بیمار شامل نادیده گرفته شدن نقش مراقبتی مراقبین غیررسمی توسط حوزه سلامت، چالش تعامل، فشار بالای مراقبتی، قصور عامل بی اعتمادی بود. طبقات مربوط به درونمایه (عوامل تسهیل کننده)، تجربه عامل تسهیل مراقبت در طول زمان، تشدید مراقبت با هدف پیشگیری و امید و رضایت درونی زمینه ساز مراقبت بودند.
بحث و نتیجه گیری: با توجه به چالش ها مبنی بر عدم آمادگی خانواده برای پذیرش نقش جدید، طاقتفرسا بودن مراقبت و فقدان مهارت مراقبین و در نتیجه تحمیل بار مراقبتی و بروز پیامدهای زیانبار در ابعاد مختلف، وجود نهادهای غیردولتی با هدف تداوم مراقبت از بیمار و حمایت از خانواده ضروری به‌نظر می رسد. با وجود سیستم های حمایتی به موازات کسب تجربه در گذر زمان فرایند گذار مراقبتی تسهیل می گردد. |
|
سعید نعیمی، وحید ولی پور ده نو، مسعود معینی،
دوره ۲۵، شماره ۲ - ( ۵-۱۴۰۲ )
چکیده
مقدمه: اختلال عملکردی دستگاه عصبی یکی از پیامدهای دیابت نوع دو است. احتمالاً پروتئینهای Aβ-۴۰ و IGF-۱ در این سازوکار نقش دارند. ازاین‌رو هدف پژوهش حاضر بررسی اثر تمرین هوازی بر سطوح پروتئینهای Aβ-۴۰ و IGF-۱ بافت هایپوکمپ موشهای دارای دیابت نوع دو بود.
مواد و روشها: ۳۲ سر موش نر ویستار ۱۰ هفته ای در گروه های کنترل، دیابت، دیابت تمرین و تمرین قرار گرفتند. دیابت با تزریق استرپتوزوتوسین ایجاد گردید. تمرین هوازی بر روی نوارگردان به مدت ۶ هفته انجام شد. برای سنجش پروتئین ها از روش الایزا استفاده شد. از آزمون آنالیز واریانس یکطرفه جهت تحلیل دادها استفاده شد.
یافته ها: میزان Aβ-۴۰ گروه دیابت به طور معنی داری از گروه های دیابت تمرین، تمرین و کنترل بیشتر بود (۰۵/۰>p). اختلاف گروه دیابت تمرین با گروههای کنترل و تمرین معنی دار بود (۰۵/۰>p). اما سطوح Aβ-۴۰ بین گروه تمرین و کنترل تفاوت معنی داری نداشت (۶۰۴/۰P=). میزان IGF-۱ گروه دیابت در مقایسه با تمام گروه ها کمتر بود (۰۰۱/۰P=). اما گروه دیابت تمرین با گروه های کنترل و تمرین اختلاف نداشت (۰۵/۰<p). از طرفی، میزانIGF-۱ در گروه تمرین فقط با گروه دیابت تفاوت معنی دار داشت (۰۰۱/۰P=). بین سطوح سرمی گلوکز با Aβ-۴۰ و IGF-۱ به ترتیب همبستگی مثبت و منفی معناداری وجود داشت (۰۰۱/۰=p، ۸۵۰/۰=r و ۰۰۱/۰=p، ۸۱۴/۰-=r).
بحث و نتیجه گیری: دیابت موجب افزایش Aβ-۴۰ و کاهش IGF-۱ می شود. اما ورزش اثر دیابت بر آنها را تعدیل میکند. باتوجه به مدت زمان مناسب تمرین در مطالعه حاضر، همچنین همبستگی معنادار این دو پروتئین با سطوح گلوکز، ممکن است افزایش شدت تمرین هوازی اثر منفی دیابت روی این دو پروتئین را بیشتر تنظیم کند. |
بهرام کمره یی، محسن ساکی جعفری، علی جعفری، منصور قادرپوری،
دوره ۲۵، شماره ۲ - ( ۵-۱۴۰۲ )
چکیده
مقدمه: استفاده از جوش شیرین و نمک در تهیه نان اثرات بهداشتی مختلفی بر روی مصرف کنندگان خواهد داشت. بنابراین، هدف از انجام این مطالعه، بررسی و تعیین میزان جوش شیرین و درصد نمک و مقدار pH در انواع نان های تولیدی در شهرستان خرم آباد (استان لرستان) در سال ۱۳۹۸ بود.
مواد و روش ها: این مطالعه از نوع مطالعات توصیفی– مقطعی در سال ۱۳۹۸ بر روی نان های مصرفی شهرستان خرم آباد در طی ۱۲ ماه انجام شده است. تعداد کل نمونه ها برابر ۷۲ نمونه بود که شامل ۲۴ نان بربری، ۲۴ نان سنگک، ۲۴ نان لواش بود. مقدار pH، درصد نمک و جوش شیرین نمونه های پخت شده، در هر نمونه نان و در هر فصل توسط روش استاندارد ۲۶۲۸ مشخص شد.
یافته ها: حداکثر و حداقل مقدار pH به ترتیب در نان های بربری (۴۷/۶) و سنگک (۱۰/۵) مشاهده گردید. حداکثر و حداقل درصد نمک به ترتیب در نان های بربری و سنگک و لواش مشاهده گردید. در کل نان های مورد بررسی قرار گرفته به طور متوسط حداقل و حداکثر درصد نمک به ترتیب برابر ۳۹/۰ و ۶۷/۱ بود.
بحث و نتیجه گیری: میزان مصرف جوش شیرین در تهیه نان نسبت به دهه گذشته کاهش یافته، اما نتایج حاصل از این مطالعه و سایر مطالعات نشان می دهد استفاده از جوش شیرین بطور غیرمجاز در تهیه نان بخصوص سنگک و بربری در کشور و بویژه در خرم آباد هنوز ادامه دارد. بنابراین انجام اقدامات کنترلی و پایشی برای مدیریت این معضل بهداشتی باید بصورت منسجم و پیوسته مورد توجه قرار بگیرد. |
میثم بهزادی فر، سعید شهابی، احد بختیاری، صمد آذری، مسعود بهزادی فر،
دوره ۲۵، شماره ۴ - ( ۱۲-۱۴۰۲ )
چکیده
| مقدمه: جمعیت هر کشور نقش بسیار مهمی در توسعه و پیشرفت اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی دارد. از سوی دیگر، جمعیت جوان، میزان نیروی کار و پویایی اقتصادی آن کشور را افزایش می‌دهد. تغییر سبک زندگی و یک‌سری سیاست‌های جمعیتی، اقتصادی و سیاسی طی سالهای گذشته باعث شده است که ایران در معرض خطر پیری جمعیت و هشدارهای جمعیتی از سوی پژوهشگران اجتماعی قرار گیرد. وضعیت به گونه‌ای است که کارشناسان حوزه جمعیت متفق‌القول معتقدند اگر روند افزایش موالید و رشد جمعیت کشورمان به همین شکل جلو برود، طی ۳۰ سال آینده با یک ابربحران جمعیتی کمبود نیروی کار به دلیل سالخوردگی جمعیت در کشور مواجه خواهیم شد. این مقاله به بررسی چالشها و راهکارهای سیاستی در حوزه جمعیت ایران با نگاهی به آینده‌ای پرجمعیت می‌پردازد. با توجه به هرم سنی بین سالهای ۱۹۹۰ تا ۲۰۰۰ ، جمعیت ایران رشد مناسبی داشته است و نیروی فعال موثری در اختیار کشور بوده است. بر اساس مدلهای آماری، جمعیت ایران در سال ۲۰۳۰ و ۲۰۵۰، به سمت سالمندی و پیری خواهد رفت. افزایش باروری و رشد جمعیت موضوع پیچیده‌ای است که نیاز به تدابیر گسترده و مداخلات سیاستی و بستههای حمایتی- اقتصادی ویژه ای دارد. ترویج آگاهی جمعی، حمایت مالی از خانواده‌ها، پشتیبانی از تأمین اجتماعی، ترویج تعادل میان زن و مرد، تسهیلات مسکن، تسهیل شرایط ازدواج جوانان، ایجاد بسته های تشویقی برای زنان سنین باروری، تحقیقات و برنامه‌ریزی جمعیت، توسعه مناطق روستایی و همکاری با نهادهای مردم‌ی می تواند به عنوان سیاست های مناسبی برای افزایش فرزندآوری در ایران مد نظر قرار گیرد. موضوع جمعیت را نباید حزبی و سیاسی کرد که عده‌ای در مقابل و برخی در طرفداری آن باشند، همه باید در کنار هم برای کمک به حل این خلاء بزرگ همکاری کنند. با توجه به نگرانی ها و هشدارهای جدی رهبر معظم انقلاب نسبت به پیری جمعیت و ترویج جوانی جمعیت توسط همه مسئولین و نهادهای اجرایی ابراز داشتند، سیاست های فرزندآوری و افزایش جمعیت در دستور کار قرار دارند، اما باید همه سازمان ها، ارگان ها و افرادی که می توانند به تحقق این سیاست ها کمک کنند مشارکت جدی و فعالی داشته باشند. |
ابراهیم رحمانی مقدم، سعید کربلائی دوست، مهرناز قلاوندی، محبوبه عرفانی زاده، محمدرضا نام آور،
دوره ۲۶، شماره ۲ - ( ۴-۱۴۰۳ )
چکیده
مقدمه: محرومیت از خواب رایج در زندگی مدرن، می‌تواند سبب افزایش استرس اکسیداتیو و پاسخ‌‌های التهابی شده و در نتیجه اثرات منفی بر اعمال شناختی داشته باشد. این آسیب‌ها ممکن است در نتیجه تغییرات سلولی و مولکولی در برخی نواحی مغز مثل هسته جلویی تالاموس و اجسام پستانی باشد که توجه جدی به آنها شده است. این هسته‌ها در یادگیری، حافظه و عملکردهای هیجانی (و به تازگی در خواب) شرکت میکنند. هدف از مطالعه حاضر بررسی تغییرات ساختاری این هسته‌ها در اثر بی‌خوابی مزمن است.
مواد و روش ها: در این مطالعه ۲۱ موش صحرایی نر در سه گروه کنترل، کنترل با کف مشبک و محرومیت مزمن از خواب به مدت ۲۱ روز مورد بررسی قرار گرفتند. در پایان مطالعه پس از بیرون آوردن مغز، ثبوت با بافرفرمالین، آماده‌سازی بافتی، برش و رنگ‌آمیزی با گیمسا، حجم همراه با تعداد نورون‌ها و غیرنورون‌ها در این هسته‌ها به روش بدون تورش استریولوژی برآورد گردید.
یافته ها: یافته‌‌های این مطالعه نشان داد که بی‌خوابی مزمن سبب کاهش معنی دار حجم هر سه زیر هسته جلویی تالاموس و اجسام پستانی هیپوتالاموس نسبت به گروههای کنترل گردید (۰۵/۰>P). این مشکل بی‌خوابی مزمن در این حیوانات همچنین سبب کاهش تعداد نورون‌ها و غیرنورون‌ها در همه این ساختمان‌ها گردید.
بحث و نتیجه گیری: بی‌خوابی مزمن به هر دلیلی اثرات جدی برروی دستگاه عصبی مرکزی و سیستم لیمبیک و حتی هسته‌های جلویی تالاموس که پیش‌تر معتقد بودند در خواب دخیل نیستند را دارد. این اثرات می‌تواند به صورت کاهش تعداد سلول (نورون و غیرنورون) باشد که سبب کاهش عملکرد این دستگاه میشود. |
فرخنده گراوندپور، وحید ولی پور ده نو، رسول اسلامی،
دوره ۲۶، شماره ۴ - ( ۸-۱۴۰۳ )
چکیده
مقدمه: دیابت نوع دو شایعترین بیماری مزمن است که مقاومت به انسولین و اختلال در سازوکارهای انتقال غشایی گلوکز از ویژگیهای بارز آن است. نشان داده شده که پروتئینهای GLUT۵ و AS۱۶۰ در این سازوکار نقش دارند. بنابراین، هدف پژوهش حاضر بررسی اثر تمرین استقامتی بر میزان پروتئینهای GLUT۵، AS۱۶۰ و مقاومت به انسولین در عضله EDL موشهای دارای دیابت نوع ۲ بود.
مواد و روش ها: ۳۰ سر موش آزمایشگاهی نر بالغ بهشیوه تصادفی در ۳ گروه کنترل (C)، دیابت (D) و دیابتتمرین (DT) قرار گرفتند. القای دیابت به وسیله تزریق استرپتوزوتوسین (۳۵ میلیگرم/کیلوگرم) و تغذیه پر چرب انجام شد. تمرین استقامتی شامل پنج جلسه دویدن روی نوارگردان در هر هفته و به مدت ۸ هفته بود. استخراج عضله EDL نمونه ها ۴۸ ساعت پس از آخرین جلسه تمرین انجام شد. برای سنجش پروتئینها از روش الایزا استفاده شد. برای تحلیل داده ها از آنالیز واریانس یکطرفه در سطح معنی‌داری ۰۵/۰ استفاده شد.
یافته ها: تفاوت معنی‌داری بین مقادیر GLUT۵ تمام گروهها وجود نداشت (۹۴/۰P=). اما، مقادیر AS۱۶۰ همه گروهها از گروه C کمتر بود (۰۰۱/۰P=). همچنین، مقادیر AS۱۶۰ گروه DT به طور معنی‌داری از گروه D بیشتر بود (۰۰۱/۰P=). همچنین، بین GLUT۵ و AS۱۶۰ همبستگی معنی‌داری وجود نداشت (۰۲/۰r=، ۹۴/۰P=).
بحث و نتیجه گیری: تمرین استقامتی با جبران سازوکارهای مخرب دیابت باعث کاهش هایپرگلیسمی و بیش بیانی سطوح پروتئینی AS۱۶۰ در عضله EDL میشود، اما تأثیری بر مقادیر پروتئین GLUT۵ ندارد. بنابراین، به نظر میرسد تمرین استقامتی از طریق سازوکارهایی به جز افزایش GLUT۵ مانند تغییر در AS۱۶۰ در تعدیل اثرات مخرب بیماری دیابت در عضلات اسکلتی نقش داشته باشد. |
محمدمهدی عسگری زاده، نسیم اصلانی، پرستو امیری، طالب خداویسی، ریحانه کورنوکر،
دوره ۲۷، شماره ۱ - ( ۱۰-۱۴۰۴ )
چکیده
مقدمه: امروزه میتوان در روش های ارائه خدمات مراقبت بهداشتی، به ویژه پزشکی از راه دور، از قابلیت های ارائه شده توسط متاورس بهره مند گردید. این امر مستلزم ارزیابی زود هنگام مزایا و چالش های بالقوه متاورس در زمینه پزشکی از راه دور قبل از تحقق پذیرش بالینی است. هدف از انجام پژوهش حاضر شناسایی اهداف، پیامدها و موانع استفاده از متاورس در حوزه پزشکی از راه دور است.
مواد و روش ها: در این بررسی سیستماتیک، مقالات منتشر شده در پایگاههای اطلاعاتی آنلاین (PubMed، Scopus و Web of Science) تا خرداد ۱۴۰۳ (بدون محدودیت زمانی) با استفاده از کلمات کلیدی مرتبط ("Metaverse" و "Telemedicine") به زبان انگلیسی جستجو شده‌اند.
یافته ها: از مجموع مقالات وارد شده به مطالعه بیشتر مطالعات (۷۵%) در سال ۲۰۲۳ و کره جنوبی دارای بیشترین مطالعات (۲۵%) در این زمینه بود. قابلیت ها و پیامدهای اصلی استفاده از متاورس در پزشکی از راه دور شامل افزایش دسترسی به خدمات مراقبت سلامت، افزایش میزان امنیت، ایجاد حس اطمینان به کاربران، کاهش هزینه ها و مدیریت زمان بود. خطرات مربوط به امنیت و محرمانگی، تکنولوژیهای مورد نیاز، دانش استفاده و هزینه بر بود نیز از چالش ها و موانع اجرای متاورس در پزشکی از راه دور است.
بحث و نتیجه گیری: متاورس یک بستر مناسب برای پزشکی از راه دور است که امکان دسترسی به اطلاعات پزشکی و علمی را فراهم میکند. با وجود مزایا و پیامدهای مثبت این بستر در ارائه سریع و با کیفیت خدمات درمانی که موجب توجه گستردهای به آن می شود چالشهایی وجود دارد که باید در رفع آنها اقدامات لازم صورت پذیرد. |
