مقدمه: آفلاتوکسین‌ها،گروه بزرگی از مایکوتوکسین‌ها هستند که آلودگی به آنها می‌تواند موجب بروز عوارضی چون سندرم ریه، سرطان مری، تضعیف سیستم ایمنی و سرطان‌کبدی، جلوگیری از ساخته شدن RNA و پروتئین و هموآگلوتیناسیون در انسان می‌شوند. همچنین آلودگی با آفلاتوکسین عارضه‌های متعددی در دستگاه تناسلی، گوارشی و تنفسی ایجاد می‌کند و در اثر داشتن قدرت تومورزایی و مسمومیت، مایه‌ی بروز عوارض متعددی در دام‌ها می‌گردند. این تحقیق با هدف تعیین میزان و فراوانی آلودگی ضایعات نان به آفلاتوکسین در استان لرستان و مقایسه آن با استانداردهای معتبر جهانی اعلام شده از سوی سازمان بهداشت جهانی( WHO ) و سازمان خواربار ملل متحد( (FAO انجام گردید .
مواد و روش‌ها: این تحقیق مقطعی به روش میدانی وآزمایشگاهی با نمونه‌گیری از۱۸۰ نمونه ضایعات نان خشک درسال ۱۳۸۵و با توزیع تصادفی درسطح استان لرستان و تشخیص آلودگی نمونه‌ها به آفلاتوکسین با استفاده از دستگاه HPLC فلورسانس انجام گرفت. تجزیه و تحلیل داده‌ها با استفاده از نرم افزار SPSS و در سطح ۵% صورت گرفت .
یافته‌ها: میزان متوسط انواع آفلاتوکسین B۱ ، B۲ ، G۱ ، G۲ و مجموع انواع آفلاتوکسین در ضایعات نان خشک مورد بررسی(آلوده، نیمه آلوده و سالم) درسطح استان لرستان به ترتیب عبارت است از: ۵۳۰۴/۲۲، ۴۳۶۹/۲، ۱۹۲۳/۰، ۱۰۲۲/۰ و( µg/kg ) ۲۶۳۶/۲۵. میزان متوسط کمترین و بیشترین آلودگی به آفلاتوکسین نوع B۱ و مجموع انواع آفلاتوکسین به ترتیب مربوط به شهرهای خرم‌آباد ( µg/kg ۹۴۰۳/۴۲ و µg/kg ۷۱۵۳/۴۷)و بروجرد( µg/kg ۸۶۱۱/۱ و µg/kg ۹۸۳۳/۱)است.میزان متوسط آفلاتوکسین نوع B۱ در انواع نان‌های آلوده، نیمه آلوده و سالم به ترتیب ۰۵۳۶/۶۴، ۹۱۶۷/۱ و( µg/kg ) ۵۶۲۹/۰ و میزان متوسط مجموع انواع آفلاتوکسین در انواع نان‌های آلوده، نیمه آلوده وسالم به ترتیب ۰۲۵۷/۷۲، ۹۹۹/۱ و( µg/kg )۵۷۵۳/۰ است.همچنین میزان آفلاتوکسینِ نوع B۱ ۲۹ نمونه از۱۸۰ نمونه، بیش از حد استاندارد و میزان مجموع انواع آفلاتوکسینِ ۱۸ نمونه نیز بیش از حد استاندارد بوده است.
بحث و نتیجه‌گیری: نتایج مطالعات انجام شده نشان داد شیر گاوهایی که از نان خشک تغذیه می کنند دارای مقادیر فراوانی از متابولیت های آفلاتوکسین است بنابراین تا حد امکان باید از مصرف نان‌های خشک در تغذیه دام و مصرف انسانی خودداری کرد.
